Edebiyat ve yayın ortamına hakim olan ödüllendirme düzeneğine ve son günlerde gündemi meşgul eden Fazıl Hüsnü Dağlarca Şiir Ödülü‘ne ilişkin yazım aşağıdadır. Yazı, 16 Ekim 2015 tarihli Aydınlık Kitap‘ta yayımlandı. Yaşanan olaylar ve tartışmalar sonrası hakikati gören Aydınlık Kitap ekibine teşekkür ediyor ve ‘haklılığın inadıyla’ yazıyı sizlerle paylaşıyorum.
Uğur Yanıkel
Ülkemizde uzun yıllardır edebiyat yarışmaları düzenleniyor. Genellikle bu yarışmaların, edebiyatımızdaki önemli isimlerin ‘anısını yaşatmak’ ya da ‘genç şairi teşvik etmek’ için oluşturulduğu söylenir. Ancak düşünüldüğünde ve irdelendiğinde bu iki söylemin de yalnızca ‘illüzyon’ olduğu anlaşılacaktır. İlk olarak ‘sanatçının anısını yaşatmak’ söylemi düzenlenen bu yarışmaları prestijli hâle getirmek için ortaya atılmaktadır. Ancak, geçmiş yarışmalarda yaşanan olaylar, değil sanatçının anısını yaşatmak, aksine sanatçının adını lekelemektedir. Herkesçe biliniyor artık; babanın seçici kurulda yer aldığı bir yarışmada oğulun, abinin seçiçi kurulda yer aldığı yarışmada kardeşin ödül aldığını, ödüle değer görülen eseri seçici kurulda yer alan bir kişinin hiç okumadığını… Neticede seçici kuruldaki kişilerin pozisyonları, tutumları ve ilişkileri düzenlenen bu yarışmaları şaibeli kılıyor. Aslında buradan şu sonuca varmak gerek: Edebiyat yarışmalarında eserler değil ilişki ağları ve çıkarlar ön planda tutulmaktadır. Elbette bu durum yalnızca edebiyatla sınırlı değil. Ressam İsmail Altınok’un, Bir Ressamın Notları kitabında anlattıkları bunu kanıtlar nitelikte: “…burjuva demokrasisi dönemine girilince, her alanda olduğu gibi resim alanında da açıkgöz ve fırsatçı ressamlar resim alanımızı ellerine geçirdiler. Özellikle bu sergilerdeki satış ve ödülleri kendi kişisel ve kümesel çıkarları doğrultusunda kullandılar. Önceleri ödülleri sıraya koydular, sonra kendilerine, daha sonra da öğrencilerine, oğullarına verdiler…”.
Edebiyat ve yayın ortamına hakim olan ödüllendirme düzeneğine ve son günlerde gündemi meşgul eden Fazıl Hüsnü Dağlarca...